Các bạn nam có dấu hiệu thay đổi như thế nào
Cơ thể sẽ tiết ra lượng hormon sinh dục nam đáng kể dẫn đến những sự biến đổi bên trong và bên ngoài cơ thể. Con trai dậy thì thể hiện rõ nhất ở việc vóc dáng cơ thể và giọng nói. Đặc biệt, chiều cao tăng lên đáng kể, phần vai rộng ra, tay chân xuất hiện cơ bắp, bụng và mông thon lại.
Bên cạnh đó, vì dây thanh quản rộng ra, dây thanh đới dày lên nên bé trai bắt đầu xuất hiện sự vỡ giọng. Giọng nói trầm xuống, khàn đi đột ngột hoặc từ từ tùy theo cơ địa từng người. Cuối cùng, khi bước qua giai đoạn dậy thì bạn sẽ sở hữu một chất giọng nam tính. Các bạn nam cũng bắt đầu nổi cục yết hầu.
Lúc này, cơ quan sinh dục cũng phát triển. Lông bắt đầu xuất hiện ở vùng kín hoặc lan lên cả vùng bụng, ngực. Ở một số bạn nam, lông còn mọc xuống đùi, hậu môn. Ở nam, lông nách cũng khá phát triển. Râu và ria cũng xuất hiện nhưng khá nhạt, vài năm sau mới đậm và dày hơn.
Lúc dậy thì, các bộ phận của cơ quan sinh dục là biến đổi nhiều nhất, lớn lên và sậm màu hơn. Bé trai cũng gặp phải tình trạng mộng tinh. Đây là dấu hiệu cho thấy con trai phát triển tính dục bình thường.
Tâm lý thất thường: bước vào giai đoạn dậy thì, các bạn nam dần trở nên có chính kiến và suy nghĩ riêng. Bên cạnh đó, các bạn nam cũng bắt đầu bị thu hút bởi bạn khác giới, muốn tò mò và thích khám phá. Trẻ bắt đầu muốn khẳng định mình, thể hiện sự trưởng thành và cái tôi cá nhân cùng với những cảm xúc đa dạng, thay đổi thất thường, đôi khi cứng đầu và không muốn tâm sự cùng bố mẹ.
Giai đoàn này là giai đoạn nhạy cảm nhất của trẻ, vì vậy cha mẹ cần nhẹ nhàng tâm sự và làm bạn cùng con để giúp trẻ định hướng và giải quyết những vấn đề của mình, tránh sự việc xấu xảy ra. Giải thích cho con hiểu rằng hiện tượng này xảy ra với tất cả mọi cậu bé, cô bé khi đến tuổi dậy thì trên khắp thể giới, và rằng nó sẽ chấm dứt khi con lớn lên.
Rất nhiều thắc mắc được đặt ra:
Tại sao bạn nam lại mọc mụn trứng cá và có mùi cơ thể?
Bởi vì: các tuyến bã vùng da mặt phát triển mạnh, chế tiết nhiều ứ đọng lại trong lớp biểu bì da tạo nên mụn trứng cá. Các tuyến mồ hôi và tuyến bã trong cơ thể phát triển mạnh và chất bài tiết từ các tuyến đó có chứa nhiều các chất hữu cơ hơn tạo nên một mùi đặc trưng với từng người.
Không hiểu sao bạn nam bỗng nhiên lại phát hiện ướt quần một sớm mai thức dậy, có phải mình mắc bệnh không? Câu trả lời đó là hiện tượng xuất tinh không chủ động vào ban đêm – dấu hiệu dậy thì của bạn nam. Nguyên nhân là do nội tiết tố nam (Testosterone) bắt đầu phát triển, là hiện tượng sinh lý bình thường ở tuổi dậy thì của nam.
Có bạn nam lại thấy tinh hoàn một bên to một bên nhỏ nên lo lắng lắm! Câu trả lời là thông thường hai bên tinh hoàn của nam giưới có kích thước tương đương nhau hoặc bên phải thường to hơn bên trái một chút. Nhưng nếu bạn thấy hai bên chênh lệch nhau rõ rệt, sờ vào có hiện tượng cứng khác thường thì rất có thể là hiện tượng viêm tinh hoàn. Bạn hãy đến cơ sở y tế chuyên khoa để thăm khám và tư vấn bác sĩ nhé.
Một số yếu tố gây ảnh hưởng đến độ tuổi cũng như ảnh hưởng đến quá trình dậy thì ở nam giới gồm:
- Gen di truyền, nam giới dậy thì theo độ tuổi và điều này sẽ xảy ra do gen di truyền. Nếu trong gia đình có ông, bố hoặc anh dậy thì muộn thì khả năng con trai dậy thì cũng sẽ muộn hơn.
- Sức khoẻ có thể ảnh hưởng đến dậy thì của nam giới. Đối với các trẻ khoẻ mạnh, khi đó cơ thể trẻ sẽ phát triển nhanh và tốt hơn. Trong khi đó, những trẻ bị bệnh hoặc trẻ có hệ thống miễn dịch kém cũng sẽ khiến trẻ dậy thì muộn và phát triển chậm hơn.
- Hormone giới tính còn là ảnh hưởng kích thích trực tiếp đến sự phát triển của nam giới.
- Sự thay đổi về dậy thì ở nam giới còn có thể xảy ra do môi trường sống và thói quen luyện tập thể dục thể thao.
Hướng dẫn chăm sóc con trai ở thời gian dậy thì đúng cách
Để trẻ phát triển tốt, phụ huynh cần xây dựng cho bé một chế độ dinh dưỡng phù hợp khi bước vào giai đoạn dậy thì gồm đủ protein, vitamin, canxi, khoáng chất để đảm bảo cho xương khớp của trẻ phát triển.
Đối với trẻ trong giai đoạn dậy thì cần ngủ đủ từ 8 đến 10 giờ mỗi đêm, đây là cách giúp trẻ có thể phát triển được chiều cao và cơ bắp. Việc ngủ đủ giấc còn giúp cho cơ thể sản xuất hormone tăng trưởng và hormone kích thích tuyến giáp, hai loại hormone này đều cần thiết cho sự phát triển của xương và giúp trẻ tăng chiều cao.
Một số bệnh còn có thể khiến trẻ phát triển chậm hơn gồm bệnh tuyến giáp, hội chứng Down, các căn bệnh về xương hay chứng loạn sản sụn.
Ngoài ra, phụ huynh cần khuyến khích trẻ luyện tập thể thao thường xuyên, đây cũng là một trong những cách giúp trẻ gia tăng chiều cao đáng kể.
Dậy thì có thể khiến trẻ bị bối rối, vì vậy nên chuẩn bị sẵn những kiến thức để trẻ có thể sẵn sàng chào đón bước vào giai đoạn dậy thì một cách sẵn sàng và thoải mái.
Nguồn: Cẩm nang chăm sóc sức khoẻ sinh sản tuổi VTN của TTND.GS.TS Nguyễn Duy Ánh - Giám đốc bệnh viện Phụ Sản Hà Nội
Thu Linh - Minh Thanh